Onderzoek naar normen en waarden onder voetbalfans

Ik vind dit soort onderzoeken interessant. En ik wil graag mijn persoonlijke mening geven over de verdeeldheid in Limburg qua voetbalclubs. Ik probeer dit op een objectieve manier te doen. Mocht het onderzoek online zijn, dan wil ik graag deelnemen.

Waarom drie clubs op zo'n korte afstand van elkaar?:

Fortuna, MVV en Roda delen een hele kleine provincie met elkaar. Eigenlijk een heel klein provinciedeel daarvan zelfs. Voor een buitenstaander is het onbegrijpelijk dat deze clubs niet gefuseerd zijn in de loop der jaren. Economisch verstikken ze elkaar en staan ze elkaar in de weg om te floreren als voetbalclub, vooral met zoveel buitenlandse topclubs net over de grens.

Echter taalkundig maken de clubs deel uit van duidelijke eeuwen oude taalgrenzen. Per dorp dat tussen de grote steden Heerlen, Sittard en Maastricht liggen veranderd de 'stads-taal' richting de dichtstbijzijnde stad. Een Maastrichtenaar kan iemand uit Sittard gewoon verstaan, het kost even wat moeite om al die klinkers te verdraaien en te veranderen, maar de boodschap is duidelijk. Andersom zal het ook geen probleem kunnen zijn, buiten een paar Waalse leenwoorden kan een Sittardenaar de boodschap prima begrijpen. Maar het verschil is toch nog groot genoeg om niet dat eenheidsgevoel te hebben, omdat het zangerige van beide dialecten heel anders klinken. (Limburgs is een zang taal, meervoud en enkelvoud wordt door klankveranderingen gedaan)

Een inwoner van Sittard of Maastricht zal grote moeite hebben om iemand die in een Kerkraads (of familie daarvan) dialect praat te verstaan. Dat dialect kent veel taalverwijzingen die niet naar het Limburgs of het Nederlands (en zelfs Duits) zijn terug te vertalen. Dat is ook niet verwonderlijk, want het is geen Limburgs dat ze daar spreken. Het is een Ripuarisch dialect, verwant aan het middel Duits. En kent een heel ander taalfundament dan waar de Limburgse dialecten onder vallen.

Dat is één van de redenen waarom er drie profclubs zijn hier in Zuid-Limburg. Er is een taal barrière, die je zelfs in andere landen pas na vijfhonderd kilometers zou tegenkomen. Maar hier veranderd per dorp al de klank en uitspraak.

De rivaliteit:

De rivaliteit vindt haar oorsprong niet alleen in die taalbarrière, maar ook op cultureel vlak en politiek vlak. Een Maastrichtenaar is erg trots op de stad waarin hij woont, erg trots op zijn dialect en is chauvinistisch. En als je die zonder clubkleuren in een gezelschap zou zetten met een Sittardenaar en een Kerkradenaar, dan zal die Maastrichtenaar als eerste zich gaan storen aan de klinkers en woorden van dat andere gezelschap. Die zal als eerste een opmerking maken hierover. Een Kerkradenaar en een Sittardenaar zullen elkaars dialect meer dulden. En zijn ook ingetogener als het daarop aankomt.

De stad Maastricht is beïnvloed door Waalse en Vlaamse invloeden. Sittard is beïnvloed door Vlaamse en Duitse invloeden. Kerkrade is beïnvloed door Duitse invloeden.
Het Limburgse dialect zal voor een Nederlander klinken als Duits. Echter, als je tegen een Maastrichtenaar zou zeggen dat hij Duits spreekt, dan zou die zwaar beledigd zijn. Zeg je dat tegen een Kerkradenaar, dan zou die lachen en je gelijk geven. En daar begint een beetje de rivaliteit tussen de twee clubs MVV en Roda JC.

Als je aan een Kerkradenaar vraagt wat hij van een Maastrichtenaar vindt, dan zal hij je vertellen dat het een arrogant volk is dat alleen maar pronkt en met zichzelf bezig is. Men verwijt dat Maastricht zelfs dat het teveel welvaart heeft genomen van de provincie ten tijden van de mijnsluitingen en het oosten van de provincie te hebben achtergesteld met overheidsgelden die bedoeld waren om het economisch verlies op te vangen van de mijnsluitingen. Maastricht is veranderd in een studentenstad en toeristenstad. Terwijl de infrastructuur van Heerlen (Kerkrade is een dorp) bij lange na niet zo gegroeid is als die van Maastricht.

Op voetbalgebied is het juist andersom. Roda is het Maastricht geworden en MVV het Heerlen. Roda trok alle welvaart naar zich toe, soms op een politieke dubieuze manier, waarbij leden van lokale politieke partijen hun partijprincipes opzij zetten om hun hobby te laten groeien, zelfs de oppositie gaat hierin mee. Ook werd er groots ingezet op het merk "Limburg" dat als uithangbord ging werken voor die club. In het voorbeeld hierboven heb ik al uitgelegd dat het bestaan van één Limburg taalkundig niet kan. (Een clublied in het Nederlands zou lachwekkend zijn voor een club die zich FC Limburg zou noemen.)

Daarmee begon Roda te pronken met andermans veren. Nu is dat niet zo heel erg om liefde voor de provincie te hebben, ware het niet dat de Duitse invloeden in Kerkrade verheerlijkt worden. Duitse liederen galmen daar gewoon over de tribunes, zonder schaamte. Terwijl dat juist voor een Maastrichtenaar of een Sittardenaar hoogverraad is. De Limburgse identiteit is niet Duits. Wij zijn een conservatief volkje dat verwant is aan het Vlaams en het Nederlands. Wij zijn niet Duits, wij behoren tot het Diets, het fundament waar ook het Nederlands is uitgevloeid. Toch werd Roda het uithangbord van de provincie in de eredivisie, mede door het merk "Limburg" te gaan gebruiken om bedrijven en investeerders te vinden, terwijl er helemaal geen Limburgs werd gesproken waar het stadion staat. Het beeld dat men in de rest van Nederland heeft over het Duitse Limburg werd zo alleen maar bevestigd.

Ook door een corrupte politiek die allerlei constructies verzonnen in een dorpsraad (met het budget van een stad) om Roda een stadion aan te smeren dat niet zou misstaan in een verzorgingsgebied van 1 miljoen inwoners. (dat heeft Heerlen en Kerkrade niet) werd de club kunstmatig in de eredivisie gehouden. Met overheidsgelden en injecties van louche investeerders werden eerste divisie clubs, waaronder MVV leeg gekocht bij de eerste degradatie van Roda. Roda is vorige week opnieuw gedegradeerd en nota bene de burgemeester van Kerkrade geeft een interview over 'hoe nu verder?' met de club. Het welvaren van een voetbalclub zou een burgervader niet hoeven te interesseren, dat zijn bijzaken die buiten het stadsbestuur horen. Maar in het corrupte Kerkrade kan het allemaal onder één vlag.

MVV heeft die luxe in de stad Maastricht niet. Daar wordt gewoon politiek bedreven met oppositie en coalitie zoals dat hoort. Daar gaat het om infrastructuur, studenten en werkgelegenheid in de raadszaal, niet om eensgezindheid over een voetbalclub. Daar zitten geen dubbele petten, daar wordt je gewoon afgeslacht als je financieel wanbeleid voert. Dat heeft MVV zelf mogen ervaren toen zij overheidsgeld ontvingen, toen gingen via de politiek en de media alle alarmbellen af en zijn we met de grond gelijk gemaakt door heel Nederland als profiteurs. Echter in datzelfde jaar werd er 2 miljoen euro via een constructie richting Roda geschonken, de lokale media, de politiek en de Europese Unie zweeg als het graf. En dat was maar het topje van de ijsberg wat nog richting de Kerkraadse clubkas zou verdwijnen. Overheidssteun aan een voetbalclub is fout, daar ben ik het helemaal mee eens, maar als je met twee maten gaat meten, en de concurrent niet wordt bestraft, dat is nog fouter. Vooral omdat de bedragen die verzwegen worden het veelvoud zijn van wat MVV ooit gekregen heeft. We spreken hier over miljoenen aan overheidssteun. Zelfs een stadion dat niet wordt afgelost en inmiddels eigendom is van de gemeente, omdat de club niet aan haar verplichtingen kan voldoen. (Logisch, want de lokale economie kan dat daar niet dragen zonder investeerders). Ook dat is verkapte overheidssteun. En met het eindresultaat van al die steun wordt nu getracht een buitenlandse investeerder naar Kerkrade te halen, met als pronkstuk het door de gemeente zelf bekostigde eredivisie stadion.

Dit alles leidt tot haat gevoelens. Ook bij de Fortuna supporters die helemaal niets van hun lokale overheid hebben kunnen verwachten al die jaren. Die hebben alles zelf kunnen oplossen zonder hulp in deze hevige concurrentiestrijd. De verhoudingen tussen MVV en Fortuna supporters is een betere verhouding dat tussen Roda. Je zou kunnen zeggen dat Roda "De Maastrichtenaar" is geworden die zij zo haten in voetballand.

De rivaliteit tussen MVV en Fortuna is van mildere aard. Ik zie Fortuna als de neutraalste club van de drie, qua identiteit. MVV en Roda zijn toch een aparte subcultuur die het landschap schilderen zoals het nu is. VVV Venlo ligt zo ver uit het dagelijkse leefgebied dat het niet echt een derby te noemen is. Veel Maastrichtenaren koesteren geen derby gevoel bij deze wedstrijden. Persoonlijk weet ik cultureel niets van een Venlonaar.

Ik hoop dat mijn persoonlijke (bijna objectieve) mening je kan helpen in dit onderzoek. Misschien verduidelijkt dit het beeld "Waarom geen FC Limburg?". Voor een Maastrichtenaar is de stad belangrijker dan de provincienaam. Daarnaast is er taalkundig geen raakvlak om een provincieclub te vormen met de andere twee steden. En dan heb je nog de oude rekeningen die nooit vereffend zijn.